دل دریائی

فرهنگی هنری سرگرمی

دل دریائی

فرهنگی هنری سرگرمی

جشن اسفندگان ، جشنی برای ستایش زایش و باروری و عشق،

 خیلی مهم است که آیین‌های کهن ایرانیمان را به جهانیان نشان بدهیم و بدانیم خیلی قبل‌تر از پیدایش جشن ولنتاین، ما جشنی داشتیم برای ستایش زایش و باروری و عشق، که به آن اسفندگان می‌گوییم.
پنجم اسفند، ‌در آیین‌های ملی و ایرانی ما روز بسیار مهم و خجسته‌یی   است. در این روز جشن اسفندگان برگزار می‌شود. شاید تا به حال اسم «جشن اسفندگان» را نشنیده باشید، ولی چندان هم عجیب نیست.

بیشتر ما ایرانی‌ها به جز عید نوروز، سیزده‌به‌در، شب یلدا و چهارشنبه‌سوری، جشن‌های دیگر ملی و ایرانیمان را نمی‌شناسیم و آن‌ها را جشن نمی‌گیریم؛ جشن‌هایی مثل‌ «سده» و جشن‌های ماهانه فروردینگان تا اسفندگان که هر کدام مفهوم خاص و زیبای خودش را دارد.

اما روز پنجم اسفند، روز جشن اسفندگان است؛ روز ستایش مقام زن و زایش و باروری زمین است. در باورهای کهن ایرانی، زمین را مثل زنان، زاینده و پرورش‌دهنده می‌دانستند و جنسیتش را زن فرض می‌کردند و به همین خاطر واژه‌های زیبایی مثل «مام میهن» یا «سرزمین مادری» در زبان فارسی به وجود آمده است. این روز، روز ستایش زمین بارور و همتای انسانی آن، زنان است. در این روز مرد‌ها و پسر‌ها به همسران و مادرانشان هدیه می‌دادند و به جای آن‌ها کارهای روزمره خانه را انجام می‌دادند تا از زحمت‌های یک‌ساله آن‌ها قدردانی کنند و به آن‌ها بگویند که چقدر دوستشان دارند.

اما در سال‌های اخیر درباره زمان برگزاری جشن اسفندگان اختلاف نظرهایی وجود دارد. بعضی‌ها اسفندگان را در روز ۲۷ بهمن‌ماه جشن می‌گیرند. این اختلاف نظر به خاطر تغییر ساختار تقویم ایرانی در زمان خیام (که به تقویم جلالی مشهور است) نسبت به تقویم باستانی ایرانی (اوستایی) به وجود آمده است. در تقویم باستانی، سال ۳۶۵ روز داشته و همه ۱۲ ماه ۳۰ روزه بوده‌اند و برای همین پنج روز در هر سال اضافه می‌آمده که به آن «پنجه» می‌گفتند. اما در تقویم جلالی شش ماه اول سال ۳۱ روزه شد و هر چهار سال یک‌بار، سال کبیسه (۳۶۶ روزه) گرفته می‌شد. برای همین تغییرات در تقویم جلالی، بعضی معتقدند باید این جشن را شش روز قبل از پنجم اسفند فعلی برگزار کرد. بعضی‌ از استادان ایران‌شناس با تغییر روز برگزاری جشن اسفندگان مخالف‌اند. مثلا استاد جلیل دوست‌خواه می‌گوید: «ما هم‌اکنون، جشن‌های نوروز، فروردینگان، یلدا و سده را به درستی در‌‌ همان زمان‌های تعیین شده برای آن‌ها در روزگار باستان (یکم فروردین، سی‌ام آذر و دهم بهمن)، برگزار می‌کنیم. پس چرا درباره جشن‌های یازده‌گانه اردیبهشتگان تا اسفندگان، دچار این آشفته‌کاری و سامان‌شکنی شده‌ایم؟»

دکتر رضا مرادی غیاث‌آبادی هم می‌گوید: «جشن اسفندگان یا سپندارمذگان برابر با پنجمین روز از ماه اسفند در همه گاه‌شماری‌های ایرانی هست. درباره وجود دوگانگی‌ها باید گفت که جشن‌ها و فاصله‌های میان آن‌ها در متون کهن ایرانی دارای تعریف و اندازه‌های مشخصی است که به مانند دانه‌های یک زنجیر در پیوستگی کامل با یکدیگر هستند. تغییر جای یکی از آن‌ها، موجب گسست کل این رشته خواهد شد. چنان‌که در منابع ایرانی آمده است، «جشن سده» (که در دهم بهمن برگزار می‌شود) پس از ۴۰ روز از شب یلدا یا چله و پس از ۱۰۰ روز از اول آبان قرار دارد. همچنین جشن سده، ۲۵ روز قبل از جشن اسفندگان است. این اندازه‌ها و فاصله‌های تعریف شده در متون و منابع کهن ایرانی، تنها با گاه‌شماری ایرانی با ماه‌های ۳۱ روزه (هجری خورشیدی فعلی) که بزرگ‌ترین دستاورد دانش گاه‌شماری در جهان است، مطابق است؛ ولی با کتابچه‌یی که در چند سال اخیر در ایران چاپ می‌شود، مطابقت پیدا نمی‌کند. چرا که در این کتابچه، فاصله ۱۰۰ روزه از اول آبان تا جشن سده به ۱۰۶ روز، فاصله ۴۰ روزه شب یلدا تا جشن سده به ۴۶ روز، و فاصله ۲۵ روزه جشن سده تا اسفندگان به ۱۹ روز رسیده است. این فاصله‌ها با هیچ‌کدام از اسناد و منابع و تاریخ‌نامه‌های ایرانی هماهنگی ندارد. بنابراین درست این است که شب یلدا در شامگاه ۳۰ آذر، جشن سده در ۱۰ بهمن و جشن اسفندگان در ۵ اسفند باشد.» با وجود تمام این اختلاف‌نظر‌ها، خیلی مهم است که آیین‌های کهن ایرانیمان را به جهانیان نشان بدهیم و بدانیم خیلی قبل‌تر از پیدایش جشن ولنتاین، ما جشنی داشتیم برای ستایش زایش و باروری و عشق، که به آن اسفندگان می‌گوییم.

   روزنامه اعتماد                 


نظرات 16 + ارسال نظر
مرتضی سه‌شنبه 1 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 09:56 ب.ظ http://kooris-6.blgsky.com

سلام !
یاداوری قشنگی بود
مانا باشی دوست من...

سلام دوست خوبم
از لطف ارزشمند و همیشگی شما سپاسگزارم.

ﺷﺮﻭﯾﻦ چهارشنبه 2 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 05:20 ب.ظ http://sherlook.blogsky.com

salam az yadavarie shoma mamnoonam

سلام دوست عزیز
خواهش میکنم و ممنون که سر زدی.

این روزها.. جمعه 4 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 12:43 ق.ظ http://vanity.mihanblog.com

بسیار عالی ممنون از اطلاع رسانی شما . همینطور گرامیداشت این روز زیبا. من هم به شما تبریک میگم.

ممنونم دوست خوبم

افسون جمعه 4 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 10:17 ب.ظ http://asemunemahtabi1.blogsky.com

سلام
ممنون از اطلاع سانیتون من نمیدونستم
بر شما هم مبارک باد

راستی نمیشه وقتش ده روزه باشه تا مردا ده روز کار خونه رو بکنن خونه تکونی بیفته گردن اونا

یکم به زن بودنمون بنازیم
به هر حال ممنون

سلام عزیزم
پیشنهاد خوبیه. من که موافقم.

elham شنبه 5 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 06:27 ب.ظ


طوطی صحبت میکند، اما اسیر قفس است عقاب سکوت میکند و دارای اراده پرواز

بسیار زیبا.
ممنون که سر زدی.

eli... شنبه 5 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 11:41 ب.ظ http://eshghemamnoo-1380.blogsky.com/

سلام

خیلی لطف کردی سر زدی ممنونم واسه تبریک

تبریکات صمیمانه منو بابت این روز پذیرا باش

سلام عزیزم
خواهش میکنم وظیفه است.
منم ممنونم .هم بخاظر اینکه بهم سر میزنی و هم بابت پیام تبریکت.

tanhatarin tanha یکشنبه 6 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 12:42 ق.ظ

tu niz mara bekhater bespar.mara va eshghe bipayan va roz afzonam ra

لیلی یکشنبه 6 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 10:17 ق.ظ

سلاااام
مرسی از دعوتتون
انشالا صد سال ب این روزا

سلام
ممنون که سر زدی.

مرتضی دوشنبه 7 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 10:11 ب.ظ http://kooris-6.blogsky.com/

سلام!
به روز شدم هر موقع اومدی خوش اومدی...

سلام
ممنون از دعوتت.حتما بهت سر میزنم.

افسانه دوشنبه 7 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 10:51 ب.ظ http://gtale.blogsky.com


کسی که توحرفاش زیاد میگه بیخیال

بیشتر از همه فکر و خیال داره

فقط دیگه حال و حوصله بحث و صحبت نداره !

جانا سخن از زبان دل میگوئی !

زیتون پنج‌شنبه 10 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 08:35 ق.ظ http://zatun.blogsky.com










ابوعدنان شنبه 19 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 06:15 ب.ظ http://abooadnan.blogsky.com

این بجای اون

مرتضی شنبه 26 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 12:03 ق.ظ http://kooris-6.blogsky.com/

سلام !
وبلاگت چله گرفتش تکونی به خودت بده

شما که میدونی من چقدر پرمشغله و (اندکی تنبل )هستم دیگه چرا این حرفو میزنی؟
ضمنا مگه چند روز گذشته که اینقدر دادو هوار راه انداختی؟
اصلا به قول پسرخاله «مگه چیه ها ؟مگه چیه؟»

رضا چهارشنبه 30 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 10:57 ق.ظ http://www.rs.persianblog.ir

بهاران با یاران خجسته باد

این روزها.. چهارشنبه 30 اسفند‌ماه سال 1391 ساعت 11:43 ق.ظ http://vanity.mihanblog.com

سال نورو بهتون تبریک میگم.
آرزو میکنم فرو افتادن هر قطره باران بهاری٬آمینی باشد برای آرزوهای قشنگت.
سال نو مبارک

امامدادی رهبر چهارشنبه 9 مرداد‌ماه سال 1392 ساعت 11:48 ق.ظ http://www.rahbaremamdadi.blogsky.com

سلام مطلب بسیار مفید وموثر
ذهنتان زیبا

ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد